We spreken met Dan Krekelberg, directeur Klimaatstrategie bij EcoEngineers (een LRQA-bedrijf) en lid van de ISO 14060 International Working Group, die een eerstehands perspectief biedt op de ontwikkeling van 's werelds eerste internationale norm voor netto nul.
Hoewel overheden en bedrijven over de hele wereld hebben toegezegd om netto nuluitstoot te bereiken, is er nog steeds geen wereldwijd overeengekomen norm die bepaalt hoe geloofwaardige vooruitgang in de richting van dit doel moet worden gemeten, gerapporteerd en geverifieerd.
Meer dan 150 landen en meer dan een derde van 's werelds grootste bedrijven hebben zich gecommitteerd aan netto-nuldoelstellingen. Toch voldoet volgens de Net Zero Tracker slechts 4% van die bedrijfsdoelstellingen momenteel aan minimale robuustheidscriteria, zoals duidelijke tussentijdse doelstellingen, transparante gegevens of verificatie door derden.
Dit gebrek aan duidelijkheid ondermijnt niet alleen het vertrouwen, maar nodigt ook uit tot greenwashing-risico's en maakt het voor organisaties moeilijk om zich met vertrouwen aan te passen aan de regelgeving en de verwachtingen van belanghebbenden.
Waarom ISO 14060? Een wereldwijde verbintenis zonder wereldwijde consistentie
Op dit moment is het landschap van netto nul gefragmenteerd. Bedrijven kiezen uit een mix van vrijwillige kaders, sectorspecifieke initiatieven of interne interpretaties. Sommige volgen het Science Based Targets-initiatief (SBTi), andere gebruiken de netto nul-scenario's van het Internationaal Energieagentschap en veel bedrijven creëren hun eigen definities.
Deze inconsistentie heeft tot aanzienlijke problemen geleid:
- Bedrijven die grensoverschrijdend actief zijn, worden geconfronteerd met een lappendeken van normen en openbaarmakingsverplichtingen
- Partners in de toeleveringsketen kunnen netto nul op verschillende manieren definiëren en meten
- Investeerders en regelgevers hebben moeite om de voortgang te vergelijken of te verifiëren
Dan legt uit: “Tot nu toe zijn er veel verschillende manieren geweest om netto nul te definiëren. Sommige organisaties verwijzen naar richtlijnen, andere stellen hun eigen richtlijnen op. Het spectrum is behoorlijk breed. Deze inconsistentie zorgt niet alleen voor verwarring, maar dreigt ook zinvolle vooruitgang te vertragen.”
Introductie van ISO 14060: een norm die duidelijkheid schept
Om dit op te lossen, ontwikkelt de International Organization for Standardization (ISO) ISO 14060 - Net Zero Aligned Organizations. Dit is een nieuwe norm die is ontworpen om een wereldwijd aanvaarde definitie te creëren van wat het betekent voor een organisatie om netto nul te zijn.
ISO 14060 bouwt voort op eerdere richtlijnen (ISO's IWA 42, gepubliceerd in 2022), maar biedt een beoordeelbaar kader in plaats van alleen aanbevelingen. De ontwikkeling ervan wordt geleid door een internationale werkgroep bestaande uit deskundigen van nationale normalisatie-instellingen, milieu-ngo's en technische specialisten, zoals Dan Krekelberg.
“Het doel is om een wereldwijd overeengekomen norm te leveren die gericht is op netto nul op organisatieniveau”, zegt Dan. “De norm is tot stand gekomen door consensus tussen internationale belanghebbenden en is gebaseerd op best practices op het gebied van milieubeheer.”
Het werk aan de norm is in 2024 begonnen. Momenteel bevindt de norm zich in de fase van het werkdocument, en eind 2025 wordt een commissieontwerp verwacht voor beoordeling. Als er consensus wordt bereikt, kan ISO 14060 al in 2026 worden gepubliceerd.
Wat u kunt verwachten van ISO 14060
Hoewel ISO 14060 nog in ontwikkeling is, is het beoogde toepassingsgebied al duidelijk. De norm zal:
- Definieer wat een geloofwaardige netto-nulstrategie op organisatieniveau inhoudt.
- Bepaal hoe doelstellingen moeten worden vastgesteld, gemeten en gerealiseerd.
- Vereis afstemming op de doelstellingen van het Akkoord van Parijs.
- Voortbouwen op bestaande ISO-normen, zoals ISO 14064 voor de verificatie van broeikasgassen en ISO 14068-1 voor koolstofneutraliteit.
- Zich richten op claims van organisaties, niet op claims op product- of evenementniveau.
- Wereldwijd toepasbaar en aanpasbaar zijn voor alle sectoren.
De norm zal ook verwijzen naar eerdere ISO-richtlijnen en principes uit veelgebruikte klimaatkaders integreren. Dan merkt op dat consistentie een prioriteit is: “Het gaat erom organisaties, regelgevers en partners een gemeenschappelijke taal te geven voor wat netto nul eigenlijk betekent.”
Waarom ISO 14060 nu belangrijk is
De timing is cruciaal. Regelgeving zoals de EU-richtlijn inzake duurzaamheidsverslaglegging door ondernemingen (CSRD) en het Climate Accountability Package van Californië (SB 253 en SB 261) stellen steeds hogere eisen aan klimaatgerelateerde verslaglegging en assurance.
Tegelijkertijd nemen de verwachtingen van belanghebbenden toe. Uit onderzoek van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties blijkt dat er wereldwijd meer dan 1400 klimaatgerelateerde rechtszaken zijn aangespannen. Het overgrote deel daarvan heeft betrekking op misleidende claims of een gebrek aan betrouwbare gegevens.
“ISO 14060 komt net op het moment dat de markt meer strengheid eist”, legt Dan uit. “Of je nu rapporteert aan toezichthouders of samenwerkt met leveranciers, een gedeelde norm verhoogt het vertrouwen en de efficiëntie. Het creëert een gemeenschappelijke taal voor netto nul.”
Wat u nu kunt doen
Organisaties hoeven niet te wachten op de definitieve publicatie van ISO 14060 om zich voor te bereiden. Stappen die u nu kunt nemen zijn onder meer:
- Versterken van de kwaliteit en het beheer van emissiegegevens
- Afstemmen van bestaande klimaatrapportages op ISO 14064 en GHG Protocol
- De huidige netto-nuldoelstellingen beoordelen op transparantie, reikwijdte en meetbaarheid
- Mitigatietrajecten in kaart brengen aan de hand van wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen
- Interne verantwoordelijkheid toewijzen voor de netto-nulstrategie en verificatieprocessen
“De belangrijkste stap die organisaties nu kunnen zetten, is het verbeteren van de kwaliteit van hun emissiegegevens”, zegt Dan. “Zonder dat lopen zelfs de beste doelstellingen het risico hun geloofwaardigheid te verliezen.”
Een duidelijkere toekomst voor netto nul
ISO 14060 is niet zomaar een toevoeging aan de groeiende lijst van klimaatnormen. Het is de eerste wereldwijd overeengekomen benchmark die definieert wat geloofwaardige netto nul betekent voor organisaties en hoe dit moet worden gerealiseerd. Deze norm is tot stand gekomen door internationale consensus en is afgestemd op de wetenschap. Hij belooft duidelijkheid te brengen waar nu verwarring heerst, en consistentie waar nu tegenstrijdigheden bestaan.
Voor organisaties die op integere wijze het voortouw willen nemen, is dit een cruciaal moment.
Maak deel uit van de toekomst van netto nul. Werk samen met LRQA om u vandaag nog voor te bereiden op ISO 14060.
